Od początku tego roku weszły w życie nowe przepisy regulujące kwestie rozliczeń podatkowych obowiązujące uczestników funduszy inwestycyjnych. Wprowadzona nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa nowe zasady naliczania podatku od zysków kapitałowych.
Są one obowiązujące dla zleceń odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa złożonych po 26 grudnia 2023 r., a które zostaną zrealizowane po dniu 1 stycznia 2024 r. W praktyce oznacza to, że kwoty z transakcji funduszowych (odkupienie, konwersja) przekazane na konto Klienta w 2024 r. będą podlegały już nowym regułom podatkowym znowelizowanej ustawy dot. PIT.
Zmiana przepisów nie dotyczy wypłat bez umorzenia lub odkupienia jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych (np. przy wypłatach stałego dochodu na j.u.) oraz wypłat kapitału z produktów emerytalnych.
Jak było do tej pory?
„Stare” zasady podatkowe mówiły o tym, że gdy Klient funduszu inwestycyjnego wypłaca swój kapitał, zobowiązany jest do rozliczenia się z fiskusem i zapłacenia podatku od zysków kapitałowych w wysokości 19% od uzyskanej kwoty. Tyle, że ten obowiązek wypełniały poniekąd za Klienta towarzystwa funduszy inwestycyjnych (działające w imieniu danego funduszu). Czyli, w momencie realizacji zlecenia Klienta dotyczącego odkupienia lub konwersji jednostek, towarzystwo funduszy inwestycyjnych naliczało uzyskany zysk oraz kwotę należnego podatku, jak również przekazywało go do właściwego urzędu skarbowego.
Jak jest teraz?
Od nowego roku, z datą 1 stycznia 2024 r., obowiązek rozliczenia, jak również uiszczenia tzw. podatku Belki został przeniesiony bezpośrednio na Klienta. Towarzystwa funduszy inwestycyjnych nie będą odprowadzały już naliczonego podatku do organu skarbowego, a tym samym wypłacą inwestorom całą kwotę środków ze zrealizowanych transakcji, jeśli Klient złożył zlecenie odkupienia lub konwersji jednostek.
Dla Klienta to ważna „organizacyjna” zmiana , ponieważ staje się on bezpośrednim płatnikiem podatku, który będzie musiał samodzielnie odprowadzić do urzędu skarbowego.
Nowe przepisy w praktyce
Wbrew pozorom wprowadzone zmiany mogą okazać się korzystne dla inwestorów, choćby z tego względu, że nowe przepisy dają możliwość dokonywania kompensacji zysków oraz strat związanych z funduszami, a co więcej – także innymi instrumentami finansowymi (np. akcje, obligacje). Ten mechanizm kompensacji Klient będzie mógł wykorzystywać przez okres aż pięciu kolejnych lat po roku, w którym otrzyma wypłatę z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa.
Nowe przepisy obowiązują wprawdzie od 1 stycznia br., ale realnie Klienci dopiero w przyszłym roku odczują tę zmianę, bo za transakcje dokonane w bieżącym roku wypełniamy PIT-y dopiero w 2025 roku, rozliczając się z zysków kapitałowych uzyskanych w obecnym 2024 r.
Aby inwestorzy mieli pełną wiedzę nt. przeprowadzonych przez siebie transakcji i kwot naliczonego podatku, większość towarzystw funduszy inwestycyjnych, do końca lutego 2025 roku, przygotuje formularze PIT-8C (osobno dla każdego funduszu, w którym dany uczestnik złożył zlecenie odkupienia lub konwersji jednostek w ciągu roku kalendarzowego). Na tej podstawie Klienci samodzielnie dokonają rozliczenia podatkowego do standardowej daty, do której fiskus nas już przyzwyczaił, tj. do 30 kwietnia 2025 roku.
Towarzystwa funduszy inwestycyjnych w formularzach PIT-8C wskażą zarówno przychody, jak i koszty związane z transakcjami na jednostkach uczestnictwa, aby Klienci – uczestnicy funduszu – mieli transparentne dane, aby wykazać ewentualny osiągnięty zysk i kwotę należnego podatku, który samodzielnie będą rozliczać i odprowadzać do właściwego urzędu skarbowego.